Levenseindeverhalen

Soms komt er veel visite naar het hospice. Prachtig, ook al zitten er nadelen aan. Blijft er genoeg tijd en energie over voor het afscheid van de naasten? “Ze zei dat we misschien beter in de ochtend konden komen, omdat mijn moeder dan nog op haar best was.”

“Mijn moeder had eigenlijk aldoor bezoek. Ze had ook een agenda om het een beetje overzichtelijk te houden. En dat de vrijwilligers op een gegeven moment zeiden: ‘Pak ook jullie moment, hè. Want jullie zijn het belangrijkst en doe dat.’ Dus ze hebben ons ook wel oppervlakkig, maar wel geholpen in het proces van afscheid nemen. En als je wilde kon je gewoon naar het kantoortje in het hospice. Ik zelf had daar niet zo’n behoefte aan, mijn zus wel. Zij liep dan naar binnen om gewoon even te kletsen. De deur stond altijd open, zeg maar.

Ik kwam vaak in de avond en dan werd de deur opengedaan en werd er gezegd: ‘Oh, je moeder is wel moe hoor. Ze heeft veel bezoek gehad. Denken jullie ook aan jezelf?’ En ook één vrijwilliger die zei: ‘Misschien kan je beter in de ochtend komen, dan is je moeder nog op haar best.’ Al dat bezoek dat putte haar ook uit. En ik kwam dus vaak in de avond en dan zat ik met een hele vermoeide moeder. Dus dat soort tips. Ik dacht dan: oh ja, niet aan gedacht. Het gebeurt dan gewoon, ofzo. Die periode, daarin wordt je ook wel geleefd. En het is dan heel fijn dat iemand even tegen je zegt: ‘Pak ook je momenten en kom gewoon wanneer je wil.’

Ja, ik heb dat zelf niet zo in de gaten gehad. Ook omdat mijn moeder wel mooi weer kon spelen, zeg maar. Als wij kwamen, dan viel het allemaal wel mee en was ze niet zo moe en had ze niet zo’n pijn, zei ze dan. Terwijl ze dat wel heeft gehad.

De vrijwilligers kwamen regelmatig binnen, om te vragen: ‘Wil je nog een pijnstiller?’ En ik heb de rapportages opgevraagd van het hospice. Omdat mijn moeder dus dat mooie weer speelde, ben ik ook meegegaan, omdat dat het voor ons wat dragelijker maakte. En toen heb ik dus later de rapportage gelezen en toen las ik dat ze eigenlijk best wel veel pijn had en dat ze daar dan ook pijnstillers voor kreeg. Ja, en die vrijwilligers zijn er natuurlijk de hele dag en die mogen ook de pijnstillers verstrekken, dus die deden dat dan ook. En ja, zij wisten wel goed hoe mijn moeder erbij lag. Bij iedereen die daar werkt, want het is wel gewoon een heftige job. Ik had gelijk vertrouwen in hun kundigheid. Ik heb bij niemand getwijfeld aan dat ze niet kundig genoeg zijn om daar te staan.

We hebben toen wel meer momenten voor ons genomen. We hebben wat avonden geblokt, waarin er geen andere visite welkom was. We hadden ook een groepsapp gemaakt met informatie, omdat het voor mijn moeder te heftig was om veertig mensen op de hoogte te brengen iedere dag. Dus toen hebben we daarin gezegd de dinsdag en donderdag zijn voor ons. En het was natuurlijk super heftig om altijd bij je moeder te zijn, maar het is ook niet natuurlijk om daar acht uur per dag te zitten. Het was vaak zo dat we er even waren met eten of om te lunchen, en dan was het ook wel weer goed.”