Gerard Hoendervanger, thuisvrijwilliger bij VTZ Rotterdam, kreeg een tweede kans na hartfalen en zet sindsdien zijn energie en levenservaring in om mensen in de laatste fase van hun leven bij te staan. Hij vertelt er het volgende over ...
Drie weken nadat ik de introductiecursus voor vrijwilligers heb afgerond, komt bij mijn coördinator een aanvraag binnen. Het gaat om Carla*, een vrouw van 65 jaar.
Ik luister naar een opname van een ukelele en hoor het zachte fluiten op de achtergrond. Er loopt een rilling over mijn rug als plotseling haar stem klinkt, die haperend en breekbaar een paar regels van een kinderliedje zingt.
Terwijl de coördinatoren de intake doen, sta ik te drentelen in de keuken. Een onmogelijke diagnose voor een veel te jonge vrouw. Dit voelt zo dichtbij, dat ik me afvraag of ik er ten volle kan zijn. Het lijkt gestopt. Het vermogen om te denken, om te vertrouwen, om te weten. Het staat stil, er is voor even niets. Hij is open, duidelijk en helder. Hij zal zijn vrouw volledig verzorgen en blijft in het hospice om er elk moment voor haar te zijn. Hij zegt het, hij doet het.
Ze vertelt dat ze haar hele lange leven goed heeft opgepast en trouw haar plichten heeft vervuld. Ze vraagt waarom er nu niemand is die een einde aan haar lijden wil maken. Zoals ze met ziel en zaligheid heeft geleefd, zo naarstig lijkt ze op zoek naar de verlossing van de dood. Ze is negentig en wil heel graag sterven.
Mijn nachtdienst begon. Mevrouw van kamer 1 was stervende.
Enkele weken geleden heeft Geertje me gevraagd of ik bij haar euthanasie wil zijn. In de tijd tussen toen en nu hebben we veel gepraat en geregeld. En dan is nu het moment aangebroken…
Vrijwilliger André blijft een paar nachten waken bij een oude man. Het is een ‘gekreukeld mannetje’ van 102 jaar oud. Hij is warrig, maar vindt het fijn om thuis te kunnen sterven. In een vertrouwde omgeving. “Ik hoef maar weinig te doen. Z’n lippen een beetje vochtig maken.”
Als je ziek bent, lijkt het leven vooral daarom te draaien. Ook vrijwilligers kunnen je onbedoeld een vervelend gevoel bezorgen, vertelt een 87-jarige dame. “Ik ben een mens dat een klein beetje ziek is. En wel volwaardig. Ik weet heus wel wat ik wel en wat ik niet doe.”
Natuurlijk wil je de kamer in het hospice een beetje aankleden. Zodat het meer aanvoelt als thuis. Een dierbare gun je immers het beste. Maar je kan ook teveel spullen versjouwen. “Wij hebben eigenlijk alles wat er in de woonkamer stond aan prullaria, fotootjes en zo, meegenomen.”