Een dierbare verzorgen kost energie. In het hospice kunnen naasten even onthaasten. Toch kan het lastig zijn om dat werk aan anderen over te laten. Deze zoon vindt een plek waar hij tot rust komt. “Buiten lezen, even een praatje maken; dat geeft een prettig gevoel.”
De aftakeling gaat soms gepaard met gehoorverlies. Dat is best lastig. Bij deze gast geven de vrijwilligers een boekje aan haar zoon. Daarin kan hij zijn vragen opschrijven. Zo ontstaat niet alleen een waardevolle manier van communiceren, maar ook een bijzonder dagboekje.
Je vindt elkaar aardig en er zijn over en weer warme gevoelens. Toch weet je: de tijd samen is heel kort… In het hospice kunnen bijzondere relaties ontstaan tussen cliënt en vrijwilliger. Hoe ver laat je dat komen? Hoe houd je als vrijwilliger afstand?
Vrijwilligers die bij iemand thuis komen, krijgen niet altijd een warm welkom. Soms moet dat contact een beetje groeien. Hoe laat je de cliënt ontdooien? “Toen ik daar zat, dacht ik aan mijn vader. Ook een eigenwijze boer, die dan niets wil en gewoon heel stellig is.”
Niet alleen mensen maken het verschil. Ook huisdieren kunnen van betekenis zijn binnen de palliatieve zorg. Lees het verhaal van deze vrijwilliger. “Zelfs in haar slaap lag ze hem te aaien. En dat gezicht van dat wijffie, dat vergeet ik nooit meer.”
Nachtenlang woelen. De behoefte voelen om te vertellen. Cliënten kunnen ’s nachts nog veel te verwerken hebben. Deze vrijwilliger neemt er uitgebreid de tijd voor. Maakt er zelfs een spel van. “Ik ga het over appels en peren hebben, want wij hebben vroeger ook zestig soorten fruit gehad.”
Hoe gezellig maak je het ’s nachts? Waar trek je als vrijwilliger de grens? Want nachtrust is belangrijk. Ook in die laatste weken. In dit verhaal wil de cliënt steeds opblijven. Want het is zo gezellig. “Zij wilde gauw een kopje thee hebben en een beschuitje met aardbeien.”
Relaties kunnen behoorlijk verschillen. Een vrijwilliger die ergens in huis komt, moet zich steeds aanpassen. Zoals in dit verhaal, waarin de cliënt ogenschijnlijk goed naar zijn vrouw luistert. Maar als zij op pad is, wil hij al het bed uit. “Zijn vrouw stond wel op haar strepen.”
Slapeloze nachten. Steeds uit bed. En dan toch weer terug. Vrijwilligers staan vaak machteloos tegenover de onrust van een cliënt. Niets helpt. Ook mantelzorgers raken hierdoor oververmoeid. “Je moet het accepteren en er niet tegenin gaan, want dan wordt het alleen maar gekker.”
Een cliënt die op sterven ligt, is meer dan alleen een cliënt. Zij is ook een mens, een moeder. Iemand met wie vrijwilligers een goed gesprek voeren of een glaasje wijn mee drinken. “Je bent natuurlijk niet alleen maar een doodgaand persoon als je hier bent.”