Hoe kan je van betekenis zijn voor mensen in de laatste levensfase? Welke ervaringen zijn er? Zijn er situaties waar van te leren valt?
De verhalen maken zichtbaar wat als van betekenis wordt ervaren door de patiënt, naasten en vrijwilligers. Maar ook waar dingen schuren of verkeerd begrepen worden. De verhalen kunnen een bron van inspiratie zijn voor iedereen die van betekenis wil zijn in de laatste fase van iemand zijn leven.
De namen die in de verhalen worden gebruikt, zijn om privacyredenen gefingeerd.
Met een euthanasieverklaring verwachten mensen enigszins rustig te sterven, met de familie om zich heen. Het leek erop dat het goed geregeld was voor deze gast en haar naasten. “Ik had een middagdienst en ze waren met twaalf familieleden allemaal eromheen. De huisarts had ook toegezegd dat hij euthanasie zou verlenen. Maar hij haakte af en deed het dus niet.”
Lees verder
Als vrijwilliger voel je je machteloos als de familie niet wil komen en je de gast in eenzaamheid ziet sterven. Hij is nog steeds verontwaardigd: “Dat je dan een aantal dagen later en plein public een uitvaart gaat organiseren en roept hoe belangrijk hij was, dan krijg ik het niet meer bij elkaar.”
Lees verder
Ook met de kerstdagen werken vrijwilligers in het hospice. Dat is even wat anders dan met je eigen familie rond de kerstboom, maar niet minder bijzonder. “Het geeft een ontzettend fijne sfeer om zoiets te doen. En ik had geen spijt dat ik met kerst werkte. Het gaf mij een heel goed gevoel.”
Lees verder
Het is belangrijk dat de gasten en naasten zich thuis voelen in het hospice. Deze vrijwilliger geniet ervan als mensen even alles om zich heen kunnen vergeten. “En dan is het juist zo mooi van dit werk dat hier eigenlijk niets gek is, maar dat alles mag en kan.”
Lees verder
Een verjaardag is een mooie gelegenheid voor vrijwilligers om gasten en hun naasten een fijn moment te laten beleven in het hospice. De vader wilde samen met zijn kinderen pannenkoeken eten. “Het genot van hem en de familie, dat ze de verjaardag op die manier hebben kunnen vieren. Dat gaf mij zo’n goed gevoel.”
Lees verder
Een kopje koffie bij de buren drinken, kan heel gezellig zijn. Maar als de vrijwilliger haar lieve buurvrouw in het bed van het hospice ziet liggen, dan schrikt ze. “We hebben geloof ik tien jaar naast elkaar gewoond. En we waren geen dikke vriendinnen ofzo, maar we hadden wel een heel goede band. En ja, dat maakt het dan net even iets bijzonderder.”
Lees verder
In het hospice heb je ook te maken met mensen met verschillende culturele achtergronden. De rituelen die bij het sterven horen, zijn dan anders. Deze vrijwilliger kreeg het gevoel onmisbaar te zijn, toen ze de Marokkaanse familie mocht helpen. “Ik was eigenlijk de schakel in de situatie die als losse stukjes in elkaar hing, zeg maar.”
Lees verder
Bij euthanasie weet je als vrijwilliger van te voren al of je een gast voor het laatst zal zien. Deze vrijwilliger ging de laatste nacht waken bij een man en at samen met hem het laatste stukje haring. “Het is iets delen van wat heel privé is, terwijl ik toch een buitenstaander ben. Want het is natuurlijk niet alleen een stukje haring eten.”
Lees verder
In de communicatie met gasten is het mogelijk dat je precies het verkeerde zegt. Natuurlijk is dat niet zo bedoeld, maar het kan leiden tot een ongemakkelijke situatie. “Ik merkte op dat moment inderdaad dat het niet goed viel. Ik had niet verwacht dat dit zou betekenen dat ik niet meer terug mocht komen.”
Lees verder
Doodsangst. Vrijwilligers zien het bij gasten gebeuren: vlak voor het overlijden wordt iemand soms onrustig, hij/zij blijkt bang te zijn voor de dood. In dit verhaal is de gelovige gast overtuigd dat hij naar de hel gaat en dat hij daar nooit meer uit zal komen. Een vrijwilliger vertelt. “Ik zeg: ‘Nou, u hoeft zich helemaal geen zorgen te maken’.”
Lees verder