Mensen vertellen verhalen. Zo geven we betekenis aan onszelf en de wereld om ons heen.
Over de laatste levensfase wordt niet altijd gemakkelijk gesproken. Wat gebeurt daar eigenlijk? Welke ervaringen zijn er?
Op de verhalenbank komen verhalen van patiënten, naasten, professionals en vrijwilligers samen. De verhalen geven een inkijkje in de unieke en soms ook rauwe werkelijkheid van de laatste levensfase.
Voor zorgverleners zijn de verhalen een bron van inspiratie en reflectie, voor anderen bieden de verhalen erkenning of herkenning, troost of de aanzet tot een betekenisvol gesprek.
De namen die in de verhalen worden gebruikt, zijn om privacyredenen gefingeerd.
Het is moeilijk om je voor te stellen hoe een hospice eruit ziet en hoe het er zal zijn. Als haar moeder longkanker krijgt, is eigenlijk alles nieuw. “Wat ik wel bijzonder vond, is die gastvrijheid en dat welkome gevoel, eigenlijk de hele dag door. En net die kleine dingen die het leven van mijn moeder net iets mooier maakte.”
Lees verder
Het moment van overlijden is een bijzonder moment. Als vrijwilliger is het belangrijk om aan te voelen wat op dat moment nodig is voor de familie. “Ze ging gewoon heel rustig weg en ze liet ons en dat gaf ons zo van: het is goed.”
Lees verder
Voordat je een vrijwilliger ontmoet, bedenk je wat voor type mens het zou kunnen zijn. Dat de vrijwilliger ook een schipper kon zijn, had ze nooit gedacht. “En dan zie je zo’n schipper, die meestal een beetje ruwe basten zijn, die zie je dus mijn man voeren. En dat zijn dingen, daar krijg ik nu nog een beetje kippenvel van."
Lees verder
Met humor kan je net op een andere manier contact te maken met de gasten. Het is een manier om het ijs te breken, of om een ernstig gesprek lucht te geven. “In het begin denk je: oh, die mensen liggen allemaal dood te gaan en dan moet je heel voorzichtig zijn. Maar je moet ze gewoon benaderen als mens.”
Lees verder
Voordat je de kamer of het huis van iemand binnenstapt als vrijwilliger, weet je nog niet precies wat de situatie is. In dit verhaal komt de vrijwilliger op het juiste moment binnen. “Ja, dat is ontzettend leuk. Dat je kennelijk alleen maar binnen hoeft te komen en dat iemand daarvan opkalefatert. Dat gebeurt mij niet vaak hoor, moet ik zeggen.”
Lees verder
De gast is het centrum van de aandacht voor deze vrijwilliger. Ook als hij ineens wordt gevraagd iets te doen, waarbij hij zich ongemakkelijk voelt. “En dan kan je niet meer weglopen. Dus dan moet je wel meedoen.”
Lees verder
Een heel kort, klein moment, kan diep raken. Hij verwachtte iets heel anders, toen hij zich voorover boog, zodat hij de gast beter kon verstaan. “Dat moment zal ik nooit vergeten, dat hij aan mijn aftershave ruikt en zegt: ‘mijn zoon’.”
Lees verder
Met een euthanasieverklaring verwachten mensen enigszins rustig te sterven, met de familie om zich heen. Het leek erop dat het goed geregeld was voor deze gast en haar naasten. “Ik had een middagdienst en ze waren met twaalf familieleden allemaal eromheen. De huisarts had ook toegezegd dat hij euthanasie zou verlenen. Maar hij haakte af en deed het dus niet.”
Lees verder
Als vrijwilliger voel je je machteloos als de familie niet wil komen en je de gast in eenzaamheid ziet sterven. Hij is nog steeds verontwaardigd: “Dat je dan een aantal dagen later en plein public een uitvaart gaat organiseren en roept hoe belangrijk hij was, dan krijg ik het niet meer bij elkaar.”
Lees verder
Ook met de kerstdagen werken vrijwilligers in het hospice. Dat is even wat anders dan met je eigen familie rond de kerstboom, maar niet minder bijzonder. “Het geeft een ontzettend fijne sfeer om zoiets te doen. En ik had geen spijt dat ik met kerst werkte. Het gaf mij een heel goed gevoel.”
Lees verder