Mensen vertellen verhalen. Zo geven we betekenis aan onszelf en de wereld om ons heen.
Over de laatste levensfase wordt niet altijd gemakkelijk gesproken. Wat gebeurt daar eigenlijk? Welke ervaringen zijn er?
Op de verhalenbank komen verhalen van patiënten, naasten, professionals en vrijwilligers samen. De verhalen geven een inkijkje in de unieke en soms ook rauwe werkelijkheid van de laatste levensfase.
Voor zorgverleners zijn de verhalen een bron van inspiratie en reflectie, voor anderen bieden de verhalen erkenning of herkenning, troost of de aanzet tot een betekenisvol gesprek.
De namen die in de verhalen worden gebruikt, zijn om privacyredenen gefingeerd.
Doodsangst. Vrijwilligers zien het bij gasten gebeuren: vlak voor het overlijden wordt iemand soms onrustig, hij/zij blijkt bang te zijn voor de dood. In dit verhaal is de gelovige gast overtuigd dat hij naar de hel gaat en dat hij daar nooit meer uit zal komen. Een vrijwilliger vertelt. “Ik zeg: ‘Nou, u hoeft zich helemaal geen zorgen te maken’.”
Lees verder
Vrijwilligers helpen de gasten met de dagelijkse zorg, ook met de persoonlijke verzorging, zoals douchen. Voor gasten is dit echter niet vanzelfsprekend en grenzen aangeven kan moeilijk zijn. “Afgezien het feit dat het een man was, waar zij absoluut bezwaar tegen had om te worden geholpen bij het douchen, was het ook min of meer de toon die hij aansloeg.”
Lees verder
Het is heel vervelend als je als gast niet serieus genomen wordt. Deze vrouw ziet er beter uit dan dat ze zich voelt. Liggen doet zoveel pijn, dat ze in een stoel gaat zitten. “En dat heeft door haar laatste ziekteproces heen eigenlijk steeds meegespeeld, dat mensen op het verkeerde been werden gezet vanwege het feit dat zij niet ziek op bed lag maar in een luiestoel zat.”
Lees verder
Het komt voor dat een gast in het hospice ligt en tegen de verwachtingen in niet binnen een aantal maanden komt te overlijden. “De situatie maakte mijn moeder wel heel verdrietig en heel onzeker, van: ja, ik heb kanker en ik ga dood, maar ik ga nu nog helemaal niet dood.”
Lees verder
Voor mensen die niet naar een verzorgingstehuis of hospice willen, is de vrijwillige palliatieve thuiszorg een uitkomst. Deze dochter is bij haar moeder gaan wonen, om voor haar te zorgen. Ze wil haar moeder zo lang mogelijk thuis houden. “Ik vind tehuizen echt gruwelijke oorden. En dat betekent dus dat ik het geweldig vind dat ik tot nu toe gesteund ben door vrijwilligers.”
Lees verder
Een reden om vrijwilligerszorg aan te vragen, is omdat je je alleen voelt in de laatste levensfase. Er kan een betekenisvolle relatie ontstaan tussen de cliënt en de vrijwilliger. “Dat merk je aan dat je gemakkelijk praat over dingen die eigenlijk wel lastig zijn om te bespreken. Over hoe je je voelt.”
Lees verder
Het duurt soms tijden, voordat mensen de zorg van vrijwilligers inroepen. Mantelzorgers hebben dan al een hele zware periode achter de rug. Een echtgenoot er niet meer zijn voor zijn vrouw, tot er hulp kwam van een vrijwilliger. “Ik vond dat een heel mooi moment. Hij is bij haar gaan zitten met een stoel en heeft haar hand vastgehouden.”
Lees verder
In de palliatieve thuiszorg ben je vaak alleen als vrijwilliger. Je moet dan zelf een inschatting maken wanneer je iets zelf kunt doen, en wanneer het tijd is om beroepsmatige hulp in te schakelen. “Toen dacht ik: nou, dan ga ik gewoon de buurtzorg inroepen. Weet je, dan moet je besluiten nemen.”
Lees verder
Bij iemand anders thuis pas je je als vrijwilliger zo goed mogelijk aan, aan de wensen van de cliënt. Deze vrijwilliger merkt dat ze hier wel een grens in heeft. “Ik denk: dit is mijn grens. Zij bepaalt niet alles. Dus dat is ook moeilijk, hoe je daartoe moet verhouden.”
Lees verder
Het kan zwaar zijn voor de cliënten om elke dag hulpverleners om zich heen te hebben. Deze cliënt wacht met de euthanasie tot zijn zoon uit Amerika is gekomen en wil de laatste paar dagen alleen met zijn geliefden zijn. “Al die hulpverleners altijd over de vloer. Overdag komen er wel vijf of zes keer hulpverleners en dan komt er voor de nacht nog wat. Ze zijn bijna nooit samen.”
Lees verder